Sementasyon çelikleri, yüzeyde sert ve aşırtmaya dayanıklı, çekirdekte ise daha yumuşak ve tok özelliklerin istendiği, %C oranı 0,10-0,20 olan, değişken ve darbeli zorlamalara dayanıklı parçaların imalinde, kullanılan çeliklerdir.
KİMYASAL BİLEŞİM | ||||||||||
Mlz.no | Sembol | AISI-SAE | C | Si | Mn | P max | S max | Cr | Mo | Ni |
1.0301 | C 10 | 1010 | 0,07 0,13 |
0,15 0,35 |
0,30 0,60 |
0,045 | 0,045 | |||
1.0401 | C 15 | 1015 | 0,12 0,18 |
0,15 0,35 |
0,30 0,60 |
0,045 | 0,045 | |||
1.7015 | 15Cr3 | 5015 | 0,12 0,18 |
0,15 0,40 |
0,40 0,60 |
0,035 | 0,035 | 0,40 0,70 |
||
1.7131 | 16MnCr5 | 5120 | 0,14 0,19 |
≤0,40 | 1,00 1,30 |
0,035 | 0,035 | 0,80 1,10 |
||
1.7147 | 20MnCr5 | 5120 | 0,17 0,22 |
≤0,41 | 1,10 1,40 |
0,03 | 0,035 | 1,00 1,30 |
||
1.7325 | 25MoCr4 | 0,23 0,29 |
0,15 0,40 |
0,40 0,60 |
0,035 | 0,035 | 0,40 0,60 |
0,40 0,50 |
||
1.5919 | 15CrNi6 | 0,12 0,17 |
0,15 0,40 |
0,40 0,60 |
0,035 | 0,035 | 1,40 1,70 |
1,40 1,70 |
||
1.5920 | 18CrNi8 | 0,15 0,20 |
0,15 0,40 |
0,40 0,60 |
0,035 | 0,035 | 1,80 2,10 |
1,80 2,10 |
||
1.6587 | 17CrNiMo6 | 0,14 0,19 |
0,15 0,40 |
0,40 0,60 |
0,035 | 0,035 | 1,50 1,80 |
0,25 0,35 |
1,40 1,70 |
|
1.6523 | 21NiCrMo2 | 8620 | 0,18 0,23 |
0,20 0,35 |
0,70 0,90 |
0,04 | 0,04 | 0,40 0,60 |
0,15 0,25 |
0,40 0,70 |
KULLANIM ALANLARI | |||
Mlz.no | Sembol | AISI-SAE | |
1.0301 | C 10 | 1010 | düşük çekirdek dayanımlı ve orta zorlanmalı yapı ve makine parçaları |
1.0401 | C 15 | 1015 | manivela kolu, burç,makara, dişli çark, ölçü aleti vb yapı ve makine parçaları |
1.7015 | 15Cr3 | 5015 | makara yatağı, ölçü alaeti, pistom pimi, diferansiyel parça, dişli çark, vidalı mil |
1.7131 | 16MnCr5 | 5120 | dişli çark, aktarma organı, mil, pim, kardan yuvası |
1.7147 | 20MnCr5 | 5120 | aktarma organı, dişli çark, tabak ve konik dişli, pim, burç, kalın kesitli mil |
1.7325 | 25MoCr4 | her türlü aktarma organı, aks, mil, pim, burç, yönlendirme parçaları | |
1.5919 | 15CrNi6 | makine ve otomobillerde , dişli çarki zincir dişlisi, mil | |
1.5920 | 18CrNi8 | kalın kesitli dişli çark, tabak dişli, tahrik parçası, gibi fazla zorlanan aktarma organları parçaları | |
1.6587 | 17CrNiMo6 | çok fazla zorlanan aktarma organı parçaları, kalın kesitli çarklar | |
1.6523 | 21NiCrMo2 | 8620 | çok fazla zorlanan , makine ve otomobillerde, dişli çark, şalter kovanı, pim, mil |
SEMENTASYON ÇELİKLERİNİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ
Malzeme temininde | Sementasyon ve sertleştirmeden sonra | ||||||||||||||||||
Yt | Bç | Fp | Q11 mm |
Akma sınırı (Re) | Çekme dayanımı (Rm) | Kopma uzaması (A) | Kesit daralmaası (Z) | Çentik darbe (DVM) | |||||||||||
Q30 mm |
Q63 mm |
Q11 mm |
Q30 mm |
Q63 mm |
Q11 mm |
Q30 mm |
Q63 mm |
Q11 mm |
Q30 mm |
Q63 mm |
Q11 mm |
Q30 mm |
|||||||
Mlz.no | Sembol | AISI-SAE | ≥Mpa | Mpa | ≥ % | ≥ % | ≥ J | ||||||||||||
1.0301 | C 10 | 1010 | 131 | 90 126 |
390 | 295 | 640 780 |
490 640 |
13 | 16 | 35 | 45 | 69 | 69 | |||||
1.0401 | C 15 | 1015 | 146 | 103 140 |
440 | 335 | 740 880 |
590 780 |
12 | 14 | 35 | 45 | 48 | 48 | |||||
1.7015 | 15Cr3 | 5015 | 174 | 126 174 |
118 160 |
510 | 440 | 780 1030 |
690 880 |
10 | 11 | 35 | 40 | 41 | 41 | ||||
1.7131 | 16MnCr5 | 5120 | 207 | 156 207 |
140 187 |
635 | 590 | 440 | 880 1180 |
780 1080 |
640 930 |
9 | 10 | 11 | 35 | 40 | 40 | 34 | 34 |
1.7147 | 20MnCr5 | 5120 | 217 | 170 217 |
152 201 |
735 | 685 | 540 | 1080 1370 |
980 1270 |
780 1080 |
7 | 8 | 10 | 30 | 35 | 35 | 34 | 34 |
1.7325 | 25MoCr4 | 217 | 170 217 |
152 201 |
735 | 685 | 540 | 1080 1370 |
980 1270 |
780 1080 |
7 | 8 | 30 | 35 | 35 | 34 | 34 | ||
1.5919 | 15CrNi6 | 217 | 170 217 |
152 201 |
685 | 635 | 540 | 960 1270 |
880 1180 |
780 1060 |
8 | 9 | 10 | 35 | 40 | 40 | 41 | 41 | |
1.5920 | 18CrNi8 | 235 | 187 235 |
170 217 |
835 | 785 | 685 | 1230 1470 |
1180 1420 |
1080 1320 |
7 | 8 | 8 | 30 | 35 | 35 | 41 | 41 | |
1.6587 | 17CrNiMo6 | 229 | 179 229 |
159 207 |
835 | 785 | 685 | 1180 1420 |
1080 1320 |
980 1270 |
7 | 8 | 8 | 30 | 35 | 35 | 41 | 41 | |
1.6523 | 21NiCrMo2 | 8620 | 210 | 165 210 |
150 195 |
785 | 590 | 490 | 980 1270 |
780 1080 |
690 930 |
9 | 10 | 11 | 35 | 40 | 40 | 41 | 41 |
SEMENTASYON ÇELİKLERİNİN ISIL İŞLEM KOŞULLARI
sıcak şekillendirme sıcaklığı |
yumuşak tavlama sıcaklığı |
sementasyon öncesi belirli dayanım değeri için tavlama sıcaklığı |
belirli bir yapı durumu için tavlama sıcaklığı |
sementasyon işlem tarzı | sementasyon sıcaklığı |
sementasyondan sonra soğutma ortamı |
çekirdek sertleş. Sıcaklığı |
ara tavlama sıcaklığı |
cidar sertleştirme | |||||||||||||
Mlz.no | Sembol | AISI-SAE | ᵒC | ᵒC | ᵒC | ᵒC | direkt sert. |
basit sert. |
çift sert. |
ᵒC | su | yağ | sıcak banyo |
yuz banyo |
sement kutu |
hava | ᵒC | ᵒC | ᵒC | su | yağ | sıcak banyo |
1.0301 | C 10 | 1010 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
* | * | - | 900 950 |
* | - | * | - | * | * | 880 920 |
- | - | - | - | - |
1.0401 | C 15 | 1015 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
* | * | - | 900 950 |
* | - | * | - | * | * | 880 920 |
- | - | - | - | - |
1.7015 | 15Cr3 | 5015 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
* | * | - | 900 950 |
* | * | * | - | * | * | 870 900 |
- | - | - | - | - |
1.7131 | 16MnCr5 | 5120 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
* | * | * | 900 950 |
- | * | * | * | * | * | 850 880 |
- | 810 840 |
* | * | * |
1.7147 | 20MnCr5 | 5120 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
* | * | * | 900 950 |
- | * | * | * | * | * | 850 880 |
- | 810 840 |
* | * | * |
1.7325 | 25MoCr4 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
* | - | - | 900 950 |
- | * | * | - | - | - | 890 920 |
- | - | - | - | - | |
1.5919 | 15CrNi6 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
- | * | * | 900 950 |
- | * | * | * | * | * | 840 870 |
630 650 |
800 830 |
* | * | * | |
1.5920 | 18CrNi8 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
- | * | * | 900 950 |
- | * | * | * | * | * | 840 870 |
630 650 |
800 830 |
* | * | * | |
1.6587 | 17CrNiMo6 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
- | * | * | 900 950 |
- | * | * | - | * | * | 840 870 |
630 650 |
800 830 |
* | * | * | |
1.6523 | 21NiCrMo2 | 8620 | 1150 850 |
670 700 |
850 950 |
900 1000 |
* | * | - | 900 950 |
- | * | * | * | * | * | 840 870 |
630 650 |
800 830 |
* | * | * |