Elastik olarak form değiştirmesi meydana getirebilen, bu sırada mekanik işi potansiyel enerjiye dönüştüren ve tekrar mekanik işe dönüşüm sağlayan konstrüksiyon elemenlarıdır. Bu özelliğinden dolayı yay çeliklerinin çarpma etkisini azaltıcı olarak, titreşim elemanı olarak, kuvvetle kitlenen parçalar için emniyet elemanı olarak, hareketli parçalarda yaylanma ve kumanda düzeni için kullanılırlar.
KİMYASAL BİLEŞİM | |||||||||||
Mlz.no | Sembol | C | Si | Mn | Pmax | Smax | Cr | Mo | V | B(min) | N(max) |
1.0902 | 46Si7 | 0,42 0,50 |
1,50 1,80 |
0,50 0,80 |
0,050 | 0,050 | - | - | - | - | 0,007 |
1.0903 | 51Si7 | 0,47 0,55 |
1,50 1,80 |
0,50 0,80 |
0,045 | 0,045 | - | - | - | - | 0,007 |
1.0904 | 55Si7 | 0,52 0,60 |
1,50 1,80 |
0,70 1,00 |
0,045 | 0,045 | - | - | - | - | - |
1.0906 | 65Si7 | 0,60 0,68 |
1,50 1,80 |
0,70 1,00 |
0,050 | 0,050 | - | - | - | - | 0,007 |
1.0908 | 60SiMn5 | 0,55 0,65 |
1,00 1,30 |
0,90 1,10 |
0,050 | 0,050 | - | - | - | - | 0,007 |
1.0961 | 60SiCr7 | 0,55 0,65 |
1,50 1,80 |
0,70 1,00 |
0,045 | 0,045 | 0,20 0,40 |
- | - | - | 0,007 |
1.7103 | 67SiCr5 | 0,62 0,72 |
1,20 1,40 |
0,40 0,60 |
0,035 | 0,035 | 0,40 0,60 |
- | - | - | - |
1.7138 | 52MnCrB3 | 0,48 0,55 |
0,15 0,35 |
0,75 1,00 |
0,035 | 0,035 | 0,40 0,60 |
- | - | 0,0005 | - |
1.7176 | 55Cr3 | 0,52 0,59 |
0,15 0,40 |
0,70 1,00 |
0,035 | 0,035 | 0,60 0,90 |
- | - | - | - |
1.7701 | 51CrMoV4 | 0,48 0,56 |
0,15 0,40 |
0,70 1,00 |
0,035 | 0,035 | 0,90 1,20 |
0,15 0,25 |
0,07 0,12 |
- | - |
1.8159 | 50CrV4 | 0,47 0,55 |
≤0,40 | 0,70 1,00 |
0,035 | 0,035 | 0,90 1,20 |
- | 0,10 0,20 |
- | - |
1.8161 | 58CrV4 | 0,55 0,62 |
0,15 0,40 |
0,70 1,00 |
0,035 | 0,035 | 0,90 1,20 |
- | 0,10 0,20 |
- | - |
Mlz.no | Sembol | KULLANIM ALANLARI |
1.0902 | 46Si7 | genel makine yapımında özellikle yaprak yay,helis yay, tabak yay ve spiral yay |
1.0903 | 51Si7 | genel makine yapımında özellikle yaprak yay,helis yay, tabak yay ve spiral yay |
1.0904 | 55Si7 | 7mm 'den kalın yaprak yaylar, plaka yaylar ve tabak yaylar |
1.0906 | 65Si7 | 7mm'den kalın taşıt yaprak yaylar, orta ve yüksek zorlanmalarda spiral yay, konik ve helis yaylar |
1.0908 | 60SiMn5 | 7mm'den kalın yüksek ve orta zorlanmalarda taşıt yaprak yaylar, tabak, helis ve bilezik yaylar |
1.0961 | 60SiCr7 | taşıtlar için 7mm'den kalın yaprak yaylar, ayrıca genel makine yapımında helis ve tabak yaylar |
1.7103 | 67SiCr5 | özellikle darbeli zorlanan helis yaylar, 25-40 mm döner çuvuk yaylar, vana yayları, bilezik ve tabak yaylar |
1.7138 | 52MnCrB3 | yüksek zorlamalar için taşıt yaprak yaylar , talıtlarda 1270-1670 Mpa arasında döner çubuk ve helis yaylar |
1.7176 | 55Cr3 | taşıtlar için yaprak, döner çubuk ve helis yaylar, özellikle büyük çekme ve basma yayları |
1.7701 | 51CrMoV4 | taşıtlarda fazla zorlanan çubuki helis çekme ve basma yayları |
1.8159 | 50CrV4 | fazla zorlanan taşıt yaprak yayları , kullanım dayanımı 1370-1720 Mpa dpiral, helis , konik yaylar |
1.8161 | 58CrV4 | çok fzla zorlanan, büyük çaplı spiral , helis yayları, tabal yaylar ve bilezik yaylar |
YAY ÇELİKLERİNİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ VE SICAK ŞEKİL VERME KOŞULLARI
Boyut | Zorlanma | Brinell Sertlik değeri BSD 30 |
Dövme sıcaklığı |
yay formu için sıcak şekil verme sıcaklığı |
normal tav. ve soğutma |
yumuşak tav. ve soğutma |
|||||||
Mlz.no | Sembol | kalınlık mm |
çap mm |
yüksek | orta | doğal sertlik min |
yumuşak tavlı min |
ᵒC | ᵒC | ᵒC | hava | ᵒC | hava |
1.0902 | 46Si7 | 14 | - | - | * | 250 | 217 | 1100 850 |
900 830 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.0903 | 51Si7 | 17 | 24 | - | * | 270 | 245 | 1050 850 |
900 820 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.0904 | 55Si7 | 18 | - | - | * | 290 | 235 | 1050 850 |
900 830 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.0906 | 65Si7 | 18 | 26 | - | * | 310 | 240 | 1050 850 |
900 830 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.0908 | 60SiMn5 | 12 | - | - | * | 310 | 240 | 1050 850 |
900 830 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.0961 | 60SiCr7 | 20 | 40 | - | * | 310 | 255 | 1050 850 |
900 830 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.7103 | 67SiCr5 | 20 | 40 | * | - | 310 | 240 | 1050 850 |
900 820 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.7138 | 52MnCrB3 | 20 | 40 | * | - | 320 | 230 | 1050 850 |
900 820 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.7176 | 55Cr3 | 20 | 40 | * | - | 310 | 248 | 1050 850 |
900 800 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.7701 | 51CrMoV4 | 40 | 60 | * | - | 310 | 255 | 1050 850 |
920 830 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.8159 | 50CrV4 | 25 | 40 | * | - | 310 | 241 | 1050 850 |
920 820 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
1.8161 | 58CrV4 | 25 | 40 | * | - | 330 | 235 | 1050 850 |
920 830 |
850 880 |
* | 640 680 |
* |
YAY ÇELİKLERİNİN ISIL İŞLEM DURUMU VE MEKANİK ÖZELLİKLERİ
Isıl İşlem Koşulları ve Mekanik Özellikler | |||||||||||
ani soğutma ile sertlleşme | meneviş ve soğutma ort. |
Re akma sınırı |
Re çekme dayanma | A uzaman(min) | Z büzülme (min) | DVM çentik darbe dayanım |
|||||
Mlz.no | Sembol | ᵒC | Su | Yağ | ᵒC | hava | Mpa(min) | Mpa | % | % | J |
1.0902 | 46Si7 | 830 860 |
* | - | 430 500 |
* | 1080 | 1270 1470 |
6 | 30 | 21 |
1.0903 | 51Si7 | 820 850 |
* | - | 350 550 |
* | 1130 | 1320 1570 |
6 | 25 | 14 |
1.0904 | 55Si7 | 830 860 |
(*) | * | 430 500 |
* | 1080 | 1470 1670 |
6 | 25 | 14 |
1.0906 | 65Si7 | 830 860 |
- | * | 430 500 |
* | 1080 | 1370 1570 |
6 | 25 | 14 |
1.0908 | 60SiMn5 | 830 860 |
- | * | 400 550 |
* | 1030 | 1320 1520 |
6 | 25 | 14 |
1.0961 | 60SiCr7 | 830 860 |
- | * | 350 550 |
* | 1130 | 1320 1570 |
6 | 30 | 21 |
1.7103 | 67SiCr5 | 830 860 |
- | * | 430 500 |
* | 1325 | 1470 1670 |
6 | 20 | 14 |
1.7138 | 52MnCrB3 | 830 860 |
- | * | 350 550 |
* | 1175 | 1320 1720 |
6 | 40 | - |
1.7176 | 55Cr3 | 830 860 |
- | * | 350 550 |
* | 1175 | 1320 1720 |
6 | 30 | - |
1.7701 | 51CrMoV4 | 830 860 |
- | * | 350 550 |
* | 1175 | 1370 1670 |
6 | - | - |
1.8159 | 50CrV4 | 830 860 |
- | * | 350 550 |
* | 1175 | 1370 1620 |
6 | 40 | 21 |
1.8161 | 58CrV4 | 830 850 |
- | * | 350 550 |
* | 1325 | 1370 1670 |
6 | 35 | 14 |